Het schijnt een warme dag te zijn, maar ik spendeer de dag in de cocon van airconditioning. Op het kopstation staat de sprinter klaar en wacht ik op vertrek. Een man komt binnen en roept ‘Wil er iemand een perenijsje?’. Blijkbaar heeft hij een doos gekocht en nog een ijsje over, en het smelt snel met deze temperaturen.
Niemand reageert, dus ik roep dat ik wel een ijsje wil, en kreeg een Festini van een vreemde.
Menselijk contact! Avontuur! Een onverwachte gebeurtenis!
Het past mooi bij het thema van het boek dat die avond in de leesclub wordt besproken. In The Extinction of Experience gaat de Amerikaanse historicus Christine Rosen in op de invloed van de smartphone op onze levens en gewoonten. Want hoe gewend zijn we de afgelopen 20 jaar geraakt om, als we maar een minuut op de trein moeten wachten, direct onze telefoons te pakken om afleiding te zoeken, en zeker niet met een vreemde te praten.
In haar verhaal gaat het over ervaren. Ervaren van een plek, ervaren van contact met mensen, van de sensitiviteit van een gezichtsuitdrukking. Het ervaren van een fysieke gebeurtenis als schrijven of muziek maken, in tegenstelling tot de digitale variant ervan.
Dat het zijn op een plek iets anders is als je tegelijkertijd een goede foto moet maken voor je Insta. Rosen haalt veel verschillende voorbeelden en anekdotes aan in een goed gedocumenteerd boek.
De anekdotische stijl is ook het nadeel van het boek. Het is een waterval van verhalen, zonder dat echt wordt uitgezoomd naar grotere verhalen van bijvoorbeeld filosofen. Het anekdotisch gaat ook wel erg op alles wat hebben ‘verloren’, en niet op wat er ook te winnen valt met technologie. ‘Tem dat beest’, betoogt Arjen van Veelen in NRC. Het thema AI ontbreekt vrijwel helemaal in het boek, net als het machtsvraagstuk rondom Big Tech. Tot slot mis ik relativering. Veel verandert, maar veel gewoonten die veranderen bestonden tweehonderd jaar terug ook nog niet, dus verandering hoort bij alle tijden.
Anderen schreven vergelijkbare betogen, maar dan aantrekkelijker. Alles bij elkaar een boek met veel interessante losse onderwerpen, maar zonder pakkende verhaallijn.
En om een meta-opmerking maken: is het lezen van een boek nog dezelfde ervaring als je weet dat je er nog een gesprek over zal voeren en er een stukje over zal schrijven?
