• Duitslandtour (7)

    De OV-fiets van het slot krijgen was eenvoudig. Eerst naar Olympiapark gefietst. Pas als je er bent valt op hoe mooi dat stadion in een landschapspark ligt. De ‘berg’ blijkt overigens uit puin te bestaan, en geen natuurlijk element, dus het is zeker een ‘landschap’. Fascinerend ook het ‘studentendorp’ met studio’s die hutjemutje op elkaar staan.

    Er zijn veel auto’s in München. Ze krijgen ook best veel ruimte (2 banen waar je 1 baan zou verwachten, lang niet alijtd duidelijk oversteken voor voetgangers). Maar op andere plekken zijn mooie landtunnels aangelegd als compromis tussen autobereikbaarheid en leefbaarheid.

    In het gigantisch park ‘Englische Garten’ ga ik even op een bankje zitten en begin aan het boek van Lieke Marsman: Op een andere planeet kunnen ze me redden. De knalroze cover verkocht het boek aan me toen ik pas bij Donner was. De zon schijnt en het is een prima dag om in een park een boek te lezen.

    Mensen zitten in de zon in de bedding van de Isar. Bij een stroomversnelling in het grote park is een man aan het surfen. Althans, hij valt om, klimt uit het water en begint dan opnieuw. Pas op de foto zie ik dat hij geen helm draagt. Er hangen veel bordjes dat dit niet mag en zijn zelfs eerstehulpkoffers aanwezig.

    Naast het boek van Lieke Marsman heeft ook de poster van de Jugendstil-tentoonstelling mij overgehaald er op de laatste dag toch nog te gaan kijken. Alle tentoonstellingen die ik hier bezoek ken ik dankzij goede posters op straat. De fotorol op mijn telefoon is mijn aantekingenboekje.

    Het is een mooie tentoonstelling die zeker door de audioguide wordt versterkt. Ik fotografeer vooral meubels en moet me binnenkort eens verdiepen in geschiedenis van multiplex, want dat werd al begin 1900 gebruikt.

    Bij de tramhalte op de terugweg blijk ik te wachten bij de Leica winkel. Dure camera’s. Als in: 8.000 euro. Zo’n stad is dit.

    ____

  • Duitslandtour (6)

    Als je in een wereldstad wil geraken, moet je niet alleen bij de plattegrond beginnen, maar ook bij de menselijke verhalen. In de hele stad zijn dit jaar allerlei evenementen over 1945 – het jaar van de bevrijding, het jaar van het einde van de oorlog.

    Vanochtend stap ik uit de tram in een hoogbouwbuurt. Bij zon ziet alles er mooi uit, ook beton. Een straat verder zit de bibliotheek. In de gang en aan de wanden is een low budget tentoonstelling opgezet, met tientallen posters met tekst en beeld. Er worden verhalen verteld. Bijvoorbeeld van een priester, van een burger die de trams dwars zag liggen op de bruggen over de Isar, van mensen die hun familie kwijt raakten.

    Een soldaat was gelegerd ten westen van Munchen en besloot, toen de Amerikanen kwamen, maar naar huis te lopen. Thuis aangekomen stond zjin huis nog overeind en pakte hij de sleutel uit z’n rugzak. HIj kon gewoon naar binnen. Zijn familie was geevacueerd naar het platteland. Een ander verhaal is het huis van schrijver Thomas Mann en het bezoek van zijn zoon Klaus in mei 1945. Alle posters zijn in het Duits gesteld, dus het is wel hard werken.

    De buurt lag destijds aan de rand van de stad. Zojuist heb ik Topotijdreis Beieren ontdekt.

    Topotijdreis Beieren. 1940.

    De zon schijnt hard en ik hou even pauze in een parkje. Een man in een blauwe joggingbroek en zwarte sweater komt naast me zitten en raaskalt, zonder wat te vragen, over de derde wereldoorlog en miljarden.

    Die volg het nieuws in ieder geval op de voet. Even ben ik bang dat dit een lange monoloog is maar hij vertrekt binnen een minuut, ook omdat ik hem negeer.

    Later ben ik bij het Lenbachhaus, een museum dat me behapbaar lijkt. Ze hebben een goede website met daarop allerlei werk digitaal toegankelijk en een archief met tentoonstellingen tot in de jaren 30. Een vrouw staat bij het portret van Helene Weigel met een kleurenwaaier. Ik maak een kort praatje, alleen in het echt kan je zien welk blauw haar jurk is.


    Treinen: 17
    Bussen: 2
    Trams: 11
    Boten: 1
    Metro’s: 11

    ____

  • Duitslandtour (5)

    München was koud vanochtend. Een oostenwind, rond het vriespunt, en de zon was nog niet krachtig genoeg om het aangenaam te maken. Omdat ik geen idee heb waar te beginnen volg ik de GPX van een binnenstadstour.

    Snel kom ik tot conclusies over München. Het is een grote stad, duidelijk een maat groter dan andere Duitse steden waar ik de afgelopen jaren was (Aachen, Bonn, Karlsruhe). Die hebben vaak wat historie, en dan vooral een centrum met jaren ’50 herbouw. München heeft imposante gebouwen, ensembles en zichtlijnen. Hamburg heeft veel minder zichtlijnen (wel de dure winkels) en Berlijn voelt veel gefragmenteerder.

    Rond 10.30 duiken steeds meer tourguides die grote groepen door de binnenstad loodsen. Een bus Italiaanse schoolkinderen wordt uitgeladen. Italie is inderdaad niet zover hier vandaan.

    Ik koop een nieuw rugzak aangezien mijn huidige rugzak aan het einde van het Latijn is en ze hier, op een uur van de Alpen, ongetwijfeld goede outdoor-winkels hebben. Iets buiten de binnenstad tref ik een gezellig koffiehuis. Ik bestel toast met hummus en twee koffie. Een tafel verderop spelen twee mannen Go. Dat spel zou ik ook eens moeten leren.

    Na een tramrit loop ik vanaf Schloss Nympenburg langs de kilometerslange zichtlijn de stad door. De zon schijnt en het is een rustige wandeling. De stadswijken zijn hier minstens zo interessant als de binnenstad. Er is geen spreadsheet die vertelt wat ik ga doen. Morgen maar eens proeven aan de intimiderende hoeveelheid musea die hier is.

    Treinen: 17
    Bussen: 2
    Trams: 7
    Boten: 1
    Metro’s: 8

    ____

  • Duitslandtour (4)

    In het hotel ligt de regionale krant klaar voor de gasten. Terwijl ik broodje gepocheerd ei eet lees ik over plaatselijke kwesties. In de gemeenteraad van een van de dorpen is een stevig debat gevoerd over de langzame aanleg van een fietspad. Een skier uit de buurt heeft goed gepresteerd in Noorwegen.

    Te vroeg verlaat ik hotel. Op het marktplein zit een Müller-drogisterij. Daar kan ik dan de scheerspullen kopen die ik toch mee had moeten nemen. Het verbaast me hoeveel randzaken ze er verkopen. Massa’s chocolade en gouden paashazen. Achterin de grote winkel zie ik een bordje ‘Spullen voor mannen’. Daar dan vast. Een oude man zit er uit te rusten op zijn rollator. Ik snuffel even en kies scheerspullen. Hij ziet dat ik straks weer verzorgd uit moet zien.

    Het bandje van mijn rugzak knapt en is niet meer te repareren. Ik weersta de neiging om direct in Friedrichshafen een outdoorwinkel op te gaan zoeken. Ik heb immers treinen te rijden. Door de zuidelijke Allgäu en Tirol, om dan via Garmisch Partenkirchen in München uit te komen.

    Mijn activititeit kan je ook wel omschrijven als ‘Rail Away Live’. Op sommige punten ben ik vrijwel de enige die in de trein zit. Buiten zie ik besneeuwde bergen en ik overweeg uit te stappen om te gaan kijken, maar ik ben niet echt voorbereid op dergelijke avonturen, bovendien is het buiten lang niet zo warm als in de trein.

    Het centraal station van Munchen telt maar liefst 32 perrons, ik kan met niet herinneren ooit op een breder opgezet station te zijn geweest. Het is maandagavond half zes en toch voelt het er niet heel druk. De avondspits loopt blijkbaar grotendeels via andere netwerken.

    (Wikipedia heeft een lijst met grootste stations, uiteraard. Munchen staat ex equo op eerste plaats qua aantal perrons, samen met Gare de Nord en Roma Termini).


    Treinen: 17
    Bussen: 1
    Trams: 4
    Boten: 1

    ____

  • Duitslandtour (3)

    In de tram naar het station van Freiburg. Het is zondagochtend vroeg. In de tram nachtbrakers, nog met bodempjes alcohol in de hand, en ochtendmensen tezamen. Op het station stappen zondagwandelaars over op de treintjes naar het Zwarte Woud. Wandelstokken en profi kleding. In de stationsboekhandel – al open voor negen uur – ligt een bak uitgaven in de aanbieding. Iemand probeert ook Die Drei Kritiken van Kant er te verkopen.

    In Basel stap ik over. Door een bijzondere constructie wordt dit station, op Zwitsers grondgebied, beheerd door de Duitse spoorwegen, en mag ik er dus met mijn Deutschlandticket komen. Buiten probeer ik nog een tramkaartje te kopen om een beetje rond te rijden in de tijd die ik heb om over te stappen. Mijn kaart wordt niet geaccepteerd bij de automaat.

    Langs de Rijn naar het oosten. Varierend uitzicht. De Zwitsers hebben hier ook een kerncentrale gebouwd, conform de spelregel dat je kerncentrales altijd aan je grenzen bouwt. Als het misgaat ligt de troep voor de helft bij de buren.

    Een Zwitsers bedrijf rijdt het lijntje van Singen naar Konstanz en roept om in Zwitsersduits dat we bij het eindstation zijn.

    In Konstanz ga ik kijken bij het Archeologisch Landesmuseum. Ze vertellen met enthousiasme en goede communicatie het verhaal van vondsten. Konstanz is een van de weinig steden in Duitsland die niet gebombardeerd is vanwege de nabijheid van de Zwitsers grens. Dat, in combinatie met de Bodensee, maakt het tot een toeristische attractie, zelfs nu het midden maart buiten het seizoen is.

    Tussentijdse koffie bij een hippe tent. Overal in Europa hetzelfde, toch een beetje lokaal. Een sanseveria in het raam. Reclamekaartjes voor paardencoaching en improvisatietheater. Een moderne MacBook naast me. Ik schrijf op papier met een havermelkcappuccino In een mintgroen kopje.


    Treinen: 12
    Bussen: 1
    Trams: 3

    ____

  • Duitslandtour (2)

    De trein is de kern van deze reis maar af en toe blijf ik ergens even. Karlsruhe zag er op de kaart leuk uit. Via Wikipedia leer ik dat rond 1715 de lokale heerser, Karl, ruzie had met de inwoners van zijn hoofdstad, en prompt een paleis 10 kilometer verderop bouwde, met een passer en een geodriehoek aan de hand. Daaromheen groeide later Karlsruhe.

    Maquette van Karlsruhe en het paleis in z’n oorsprong

    Een ochtend loop ik rond door een koude stad. Voor tienen is het overal nog rustig. Het paleis is tegenwoordig een groot museum, dat alles wil tentoonstellen, van de kaak van Homo Heidelbergensis (in de buurt gevonden) tot aan de Game Boy.

    Het tramnetwerk van Karlsruhe is lekker zwierig getekend.

    De trein gaat naar het Zwarte Woud, maar eerst nog langs de Rijn. On parle français ici. Medereizigers gaan vermoedelijk naar Straatsburg en spreken frans onderling. Ergens luister iemand Arabisch gezang en ik overstem het met Kaputt van Destroyer op mijn koptelefoon.

    De rit door het Zwarte Woud valt wat tegen. Het weer is te grijs, het landschap nog te veel in winterstand. Donaueschingen is een leuke rariteit met z’n claim de Donaubron te hebben. Ook hier blijkt de Donau niet blauw te zijn.

    Er zijn wat flarden sneeuw in het Zwarte Woud (een vierkante meter) en in de tweede trein tref ik gelukkig een stopcontact voor mijn telefoon.

    —-

    Treinen: 9
    Bussen: 1
    Trams: 2

    ____

  • Duitslandtour (1)

    Rijp ligt op de velden bij Veenendaal-de Klomp. Voor het eerst in jaren bekijk ik het traject Utrecht-Arnhem eens.

    De trein Arnhem-Emmerich valt uit. Van die werkzaamheden wist ik wel vaag iets, maar onvoldoende om niet te hoeven improviseren. De vervangende bus heeft iets van een streekbus. Na Zevenaar gaan we via Babberich en Elten naar Emmerich, over de provinciale weg. We moeten hier eens gaan wandelen. Landgoed bij Babberich, vrijwel op de grens, ziet er mooi uit.

    Mijn boek is te wetenschappelijk, constateer ik op het traject tussen Emmerich en het Ruhrgebied. Dus ik kijk vooral naar buiten. In het Ruhrgebied herken ik stukken uit de fietstocht Netwerk & node in het Ruhrgebied.

    De hele dag kruis ik de Rijn. Links en rechtsrheinisch is eigenlijk Autobahnterminologie. Maar hier ook: Arnhem Keulen: rechts
    Keulen Koblenz: links
    Koblenz Mainz: rechts
    Mainz Mannheim: links
    Mannheim Karlsruhe: rechts.

    Een man met een outdoorjack in de trein naar Koblenz heeft zijn laptop opengeklapt. Hij heeft geprobeerd iets via internet te verkopen, maar toen de koper de verkoopkosten zag, is de koper toch afgehaakt. Nu belt hij de helpdesk. Hij spelt zijn e-mailadres hardop en blijkt nog een Yahoo e-mailadres te hebben.

    Een jonge vrouw bespreekt met haar vriendin het leven. Haar ex had nog een verband met het Netflix-account van haar moeder.

    Worms. Wat was het edict van Worms ook weer? Wikipedia helpt me.

    Ik lees het boekenweekgeschenk De Krater van Gerwin van der Werf. Fantastisch verhaal. Doet denken aan Joe Speedboot, waar ik maar langzaam door heen ga. Het nachtkastje is geduldig.

    Nu ik in Duitsland ben, zal ik dan, net als in het boekenweekgeschenk, ook naar Steinheim gaan? Ligt bij Stuttgart, begrijp ik, dus niet eens zo ver van Karlsruhe.


    Treinen: 7
    Bussen: 1

    ____

*****