Bossen lijken altijd hetzelfde. Vooral als je er snel doorheen fietst. Eindeloze bomen doorsneden door paden. Onderweg naar de uitgang van het bos blijkt het toch weer ingewikkelder.
Want wat natuurreservaat is, was niet altijd natuur. Landgoed Wallenburg blijkt een verloren landgoed in de bossen nabij Zeist en Austerlitz te zijn.
Eind 18e eeuw kwam de Fransman Damble (of D’Amblé) naar Nederland. Aanvankelijk om les te geven op een van de andere landgoederen rondom Zeist. In 1797 begon hij een ontginning op de woeste heide en noemde die Wallenburg. Over het wel en wee van het landgoed kon ik wat losse feitjes vinden. Dat de paardenmest van Napoleon’s leger, dat z’n basis had bij Austerlitz, werd gebruikt om de akkers te bemesten. Dat Damble na verloop van jaren Wallenburg achterliet om elders een ander landgoed op te zetten. Dat in 1944 een bom de boerderij vernielde, waarna het niet meer werd opgebouwd. Maar de geschiedenis is fragmentarisch, en als je er loopt, moet je het wel een beetje willen zien, om het door te hebben.
Op een paar honderd meter afstand staat nog een lege plek in het bos, met een bordje. Tot in de jaren 50 was er hier een huisje, horende bij het landgoed. Toen onbewoonbaar verklaard en teruggegeven aan de natuur.
Het deed me denken aan de Shenandoah National Park in de VS. Een nationaal park dat met de komst van de auto vanaf de jaren 20 populair was geworden. Alle bestaande bewoners – het was deels landbouwgrond – hadden mogen vertrekken om er volledig natuurgebied van te maken – waar je vanuit de auto van kon genieten.
Had zo’n huis op Wallenburg 20 jaar later beschikbaar gekomen, dan was er vast anders mee om gegaan. Nu rest van Wallenburg een in 1989 gerestaureerde waterput en wat landschapselementen in het bos.
Het bos is niet vol bomen. Ook vol andere verhalen.
Dit verhaal ontdekten we tijdens deze geowandeling.
Geef een reactie