Frictie

De bibliotheek is het betaalbare alternatief voor de boekhandel. Vergelijkbare stapels glimmende boeken alleen mag je bij de bibliotheek alles proberen zonder kosten. Ook dingen die eigenlijk te veel hooi op de vork zijn.

’Wel’ zeg ik ‘ik doe een paar dagen fysiek werk door de zolder leeg te halen en vervolgens heb ik ineens de energie moeilijke boeken te lezen’. We zitten in de tuin en ik lees Frictie: ethiek in tijden van dataisme van Miriam Rasch. Ik besluit zelfs aantekeningen te maken en leg het weg op pagina 80.

Pagina 37 schrijft ze: Ik geef toe, dit open en hermetische karakter van het getal trekt ook mij aan. Ik lees graag over de geschiedenis van de wiskunde of over de multidimensionale natuurkunde zonder het helemaal te begrijpen, ik hou ervan om in de nabijheid van kennis te verkeren die voor mij gesloten blijft omdat ik het abstractievermogen ontbeer om haar te vatten, of omdat ze draait om vermoedens en logische paradoxen dan wel zulke complexe structuren beschrijft dat vriijwel niemand haar doorgrondt. Het heeft iets geheimzinnigs en is toch heel werelds. Overigens geldt dat ook voor het bewustzijn, zwarte gaten of diepzeedieren.

Hoe herkenbaar! Te meer ik ook iets lees over bewustzijn en octopussen (daarover later meer). Maar de wetenschapsbijlage is niet voor niks mijn favoriete pagina in de krant.

Enige dagen later. Mijn boek over het bewustzijn en de octopus is uit en vanaf nu ligt Frictie op het nachtkastje. Voor het slapengaan lees ik nog een paar pagina’s. Of ik doen een poging, want blijkbaar is mijn hersencapaciteit opgebruikt voor de dag. Ik lees dit maar het komt niet meer aan.

De culturele betekenis van de digitale ontologie is onmiskenbaar in het geval van binaire code. Binariteit, die de wereld vertaalt in nullen en enen, en waarin de mens zich volgens Eldred geïnformeerd weet, is nooit alleen maar een wiskundig of natuurkundig instrument geweest, maar fungeerde als een meer algemeen ordeningsprincipe. Het is haast onmogelijk om de 0 en de 1 niet in verhouding tot elkaar te zien. Het ultieme verschil waar het paar op teruggaat – het signaal dat zich onderscheidt van de ruis, het iets en het niets – Vormt een polaire tegenstelling vol betekenis, als een engeltje en duiveltje op beide schouders. En die polariteit vertaalt zich algauw in politieke en morele connotaties.