• Uit de luren

    ’Nog even iets anders’, zeg ik in het gesprek met een communicatiespecialist ‘Moeten we naast Linkedin nog inzetten op een andere, eigen kanaal in de komende jaren? Om te voorkomen dat we te afhankelijk worden van een platform dat we niet zelf beheersen. Stel dat LinkedIn vanaf morgen grote bedrijven een bijdrage gaat vragen per post, en dat lijkt me best voorstelbaar, dan zijn we de sjaak. Dus misschien moeten we ook gaan bouwen aan eigen kanalen, zoals bijvoorbeeld een nieuwsbrief’

    Buiten schijnt de zon en er komt geen antwoord van de communicatiespecialist, die doorgaat over Tiktok en Instagram als alternatieven.

    Ik ben niet de eerste die er over begint in de bloggosfeer en zeker niet de persoon die het hardste roept dat we voor ons zelf moeten beginnen.

    Vanavond luister ik deze podcast over de wil tot macht die achter Big Tech zit. Wereldgeschiedenis wordt bepaald door structuren of toch door sterke personen? Habermas wordt er bij gehaald. Het gesprek met de glazig kijkende communicatieadviseur maakt het van wereldgebeurtenissen gewoon weer iets naar wat we hier en nu kunnen besluiten om het anders te doen.

    Sinds ik Showyourstripes standaard ben gaan gebruiken in een presentatie, ben ik er verbaasd over hoe weinig herkenning er is van zo’n icoon. Blijkbaar is dat mijn bubbel waar ik uitstap.

    Voor de relatie met Big Tech mis ik, op een vergelijkbare manier, op veel plekken, elke kritische houding. En als die er al is, dan is tja, het netwerkeffect zo groot, dat we machteloos zijn.

    Tot zover een stukje doemdenken. Volgende week hopelijk beter nieuws.

    ____

  • Analoog / digitaal

    Voor het eerst in een jaar reed ik naar Nijmegen. Een heldere winterzon scheen over de stad.

    We zijn ondertussen bijna 5 jaar na de uitbraak van COVID-19 en de daaropvolgende quarantaine, en de doorbraak van videobellen.

    Het laatste half jaar merk ik bij mezelf een kentering. Met videobellen kan ik wel sneller en meer overleggen doen, zonder reistijd, maar de kwaliteit van het gesprek aan tafel – in focus, zonder afleiding, van mens tot mens, geeft weer zoveel meerwaarde, dat ik daar wel weer een ritje voor overheb.

    Dus reed ik naar Nijmegen voor een gesprek van 45 minuten. Het Keizer Karelplein was een ouderwetse chaos. Een legertruck waarop het label ‘LES’ was gemonteerd stond op de rotonde. De presentatie loopt soepel, er komen interessante vragen en vervolgmogelijkheden.

    Thuisgekomen haal ik de laptop uit de tas en tref ook een Barco Clickshare Button aan. Dat is de dongle waarmee je draadloos kan verbinden met een beeldscherm om te presenteren. Die heb ik bij het inpakken in het vergaderzaaltje blijkbaar ingepakt.

    Ik schrijf een handgeschreven briefje en stuur het retour naar Nijmegen. Misschien lag het aan de balpen, maar ik heb moeite met het produceren van een leesbaar handschrift. Behalve boodschappenlijstjes schrijf ik nauwelijks meer analoog.

    ____

  • Hoe het dan wel moet?

    In een recent stukje ging het over museum fatigue. Oftewel overprikkelt raken door de hoeveelheid informatie en indrukken die op je afkomt bij bezoek aan een museum of tentoonstelling.

    Ook linkdumpte ik een stuk van Tracy Durnell over de hoeveelheid informatie die op (online) ons afkomt. Permanent Museum Fatigue, zou je kunnen stellen.

    Geen uniek onderwerp in onze tijd en als ik even Google blijkt de term infobesitas ook al weer sinds (minimaal) 2009 te bestaan.

    Wat Max schrijft: matiging lijkt de beste oplossing. Geniet, maar drink met mate uit de bron van kennis.

    Hoe dan wel? Op Mastodon volg ik het account van Nina Willburger, werkzaam bij een archeologisch museum in Baden-Wurttemberg. Zij post vrijwel dagelijks een foto van een object uit de oudheid, met een korte toelichting erbij.

    Gedoseerd, één ding tegelijk, en dan weer einde van de tentoonstelling voor vandaag.

    ____

  • Van der Werf aan de Oudegracht

    Oftewel: op zoek naar een Utrechtse geïnteresseerde voor een kunstwerk.

    Eerder schreef ik over de foto van Van der Werf die in mijn woonkamer hangt.

    Hoe kom ik daar aan?

    Tijdens mijn blogarme jaren hield het Utrechts Archief de tentoonstelling Utrecht in Beeld, met werk van de fotograaf Frans Ferdinand van der Werf. Van der Werf was een fotograaf in de periode 1930-1960 die vooral actief was in Utrecht. Een groot deel van de tijd als persfotograaf, maar wel iemand met oog voor bijzondere dagelijkse situaties en artistieke invalshoeken. De tentoonstelling in het archief werd afgesloten met een bijzondere actie: door middel van loting werden de foto’s, met lijst verkocht aan bewoners van de stad Utrecht. Zo zouden de werken van Van der Werf terugkomen vanuit het archief, in de stad.

    Het was een behoorlijk oploop bij de oude rechtbank, waar het archief tegenwoordig zit. Iedereen had lootjes geworpen in een kastje met je favoriete werken. Ik had geluk en kon maar liefst twee werken kopen.

    Snel naar 2025. Het ene werk hangt in de woonkamer, het andere werk staat onbekeken op de vloer.

    Het is namelijk een mooi, maar ook nogal donker beeld. Bovendien zien we op het beeld een man met een handkar op de Oudegracht. Zware arbeid die in de jaren ’30 nog veel bestond. Onder welke omstandigheden dat ging? We hebben er geen idee van.

    Gezicht op het wed tussen de Ganzenmarkt en de Oudegracht te Utrecht, met een man met een handkar. Op de achtergrond een gedeelte van de Bezembrug. (via Het Utrechts Archief)

    Het is toch jammer dat het sympathieke idee van het Utrechts Archief hier weer stof ligt te verzamelen. Dus kent u een goede bestemming in het Utrechtse, laat het dan vooral weten.

    ____

  • Museum van Zuilen

    Wie ooit in het Louvre of het Uffuzi is geweest kent het gevoel. Het kan je trouwens ook gewoon in het Rijksmuseum of menig ander museum overkomen: de overweldiging van indrukken en informatie.

    Er is een mooi woord hiervoor:

    Museum fatigue is a state of physical or mental fatigue caused by the experience of exhibits in museums and similar cultural institutions. The collection of phenomena that characterize museum fatigue was first described in 1916.

    (via)

    De oplossing hiervoor: bezoek voor kleine musea; grappend ook wel obscure musea genoemd. Overzichtelijke onderwerpen, soms wat lastiger openingstijden, geen uitgebreid menu in het museumcafe – maar je krijgt wel persoonlijke aandacht, enthousiasme en ter plekke gemaakte koffie of thee.

    We waren afgelopen kerstperiode bij het Museum van Zuilen. De Utrechtse wijk heeft een eigen historie. Ontstaan als arbeidersgemeenschap buiten de grote stad wordt de identiteit gekoesterd en gedocumenteerd. Voor wie een indruk wil krijgen: de podcast Oud-Utrecht interviewt museumdirecteur Wim van Scharenburg.

    Entree van het museum in een van de verzalengebouwen op Cartesius / Werkspoorterrein

    Er loopt op dit moment een tentoonstelling over de woningcorporaties. De wederopbouwwijken die soms alweer gesloopt zijn. We praatten over geschiedenis van het Julianapark en foto van Van der Werf die ik thuis heb hangen. En na een uur vertrokken we weer: een mooi minimuseum, de moeite waard, zonder overvoerd te worden.

    Kaartende mannen in het Julianapark. F.F. Van der Werf, tussen 1948 en 1953. Via het Utrechts Archief.

    ____

  • Torenstraat, 1913

    Onteigening voor een verkeersweg Elandstraat – Prinsegracht (Den Haag). Torenstraat/Vondelstraat

    Recent kwam ik langs de digitale collectie van kaarten van de VU. Een onderwerp in die collectie zijn onteigeningen. Voor onteigeningen moest in 1913 blijkbaar een besluit genomen worden door Staten-Generaal. Met rode lijnen is dwars door het stedelijk gebied heen.

    Het was even een puzzel om te kijken waar deze kaart vandaag de dag in de stad te vinden was in de binnenstad.

    OpenStreetMap, Torenstraat/Vondelstraat

    Een beetje snuffelen in Delpher laat zien dat er inderdaad destijds sprake was van de aanleg van de weg; zie dit krantenartikel.

    Artikel uit De Tijd : godsdienstig-staatkundig dagblad.

    Bij een wandeling door Den Haag afgelopen jaar waren de brede, grote gebouwen me ook weer opgevallen.

    Deze kaart markeerde dus het begin van een straat. De uitvoering duurde, zover ik begrijp, nog wel een paar jaar.

    ____

  • Zandwinplassenatlas

    De lokale bouwstijl is vaak een vertaling van de binnen redelijke afstand beschikbare materialen. Natuursteen tref je bijvoorbeeld maar zelden in Nederlandse gebouwen.

    Andersom: het landschap is soms een vertaling van de historische behoefte aan bouwmaterialen.

    Opeens zie je het.

    Een blogger schrijft:Vlakbij Noordwolde ligt de Spokeplas, een recreatieplas die ontstaan is bij zandwinning in de jaren 60 van de vorige eeuw. De foto toont een robuust metalen bankje, vooral bedoeld om lang mee te gaan, niet om langdurig op te zitten. Zo staat Nederland vol met dit soort plekken.

    Zandwinning voor wegen, wijken en spoorlijnen. Op veel plekken: waar je zand weghaalt, stroomt het gat vol met water.

    Een snelle zoekactie leert dat er nog geen brede waardering is voor zandwinplassen. Vooruit, in Gelderland is er wat gedaan, en Drenthe heeft een dataset. Ik stel voor dat er komend jaar een Zandwinplassenatlas wordt gepubliceerd. Een vuistdik koffietafelboek met brede inventarisatie van alle ondergewaardeerde locaties voor delfstofwinning.

    ____

*****